ONDERSTEUNDE PROJECTEN
Stichting Continuïteit Erfgoed Gorter-Waller
Overzicht ondersteunde projecten.
De Stichting Continuïteit Erfgoed Gorter-Waller is op 7 december 2016 opgericht en heeft ondertussen een aantal projecten ondersteund. Tevens heeft de stichting in 2019 een schilderij van Henri Fantin Latour als schenking ontvangen van één van de familieleden. Zij vroeg het bestuur van de stichting dit onderdeel van het erfgoed te beheren en indien mogelijk in bruikleen tentoon te stellen aan het publiek.
Hieronder leest u meer over de ondersteunde projecten.
Verbetering wegen Landgoed Welna. (2 projecten tussen 2018-2021)
Het Landgoed Welna bestaat voor zijn bereikbaarheid uit ca 25 km zandwegen die voor het merendeel opengesteld zijn voor het publiek. Deze wegen en paden zijn belangrijk om de publieksfunctie te kunnen vervullen.
De volgende problematiek deed zich nu voor bij veel wegen en paden en verhinderden de toegang voor bezoekers van het landgoed.
- Door de toenemende vele regenval die in korte tijd kan vallen, hebben de wegen en paden veel te lijden en verkeren daarom steeds vaker in een slechte staat waardoor zij voor het publiek, en met name publiek dat slecht ter been is, niet toegankelijk is.
- Fietsers vormen een steeds belangrijkere doelgroep binnen het publiek en kunnen ook op diverse plekken moeilijk komen.
- Veel zandwegen worden uiteenlopende plekken door de wilde zwijnen gebruikt als modderpoel en zijn daardoor slecht toegankelijk.
- Het landgoed is voor ongeautoriseerd autoverkeer niet toegankelijk, maar alleen voor wandelend-fietsend publiek. Steeds meer hoofdtoegangen hebben echter last van autoverkeer.
Het doel van het project is om in 2 fasen de toegankelijkheid voor wandelend-fietsend publiek te vergroten en met name daardoor ook mindervaliden van het landgoed te kunnen laten genieten. Tegelijkertijd zijn 2 hoofdtoegangen van een afsluitbare eikenhouten poort voorzien om autoverkeer te ontmoedigen.
In deze eerste fase is met name het onderhoud van de wegen en paden uitgevoerd. Deze werkzaamheden vonden plaats in 2018 en 2019. In de zomer van 2021 is fase 2 afgerond en zijn alle wegen conform de afspraken weer goed toegankelijk en waar nodig hersteld.
Voor beide fases is per fase een projectvoorstel ingediend en na goedkeuring subsidie verleend.
Situatie en status voor het onderhoud in 2017.
De huidige status van de wegen op het landgoed.
Voor alle uitgevoerde werkzaamheden zie de overzichtskaart waarop alle wegen zijn aangegeven.
• Groen op kaart: Schaven van wegen ca. 16.000 meter
• Rood op kaart: Spitten van zeer slechte wegen
Schilderij “Gemengd boeket in een hoge glazen vaas”
Stichting Continuïteit Erfgoed Gorter-Waller heeft in 2019 het schilderij “Gemengd boeket in een hoge glazen vaas” van Henri Fantin Latour door een schenking in beheer genomen, met als doel het schilderij voor het publiek beschikbaar te maken. Het schilderij uit 1877 komt uit de collectie van de in 1934 overleden Twentse Industrieel Egbert ten Cate, die het naliet aan Egbert Gorter (naamgever van de stichting). Via zijn dochter Henriëtte en kleindochter Querrel (roepnaam Pam) is het schilderij door de schenking in het beheer van de Stichting.
In 2021 hebben we het schilderij in bruikleen beschikbaar gesteld aan Rijksmuseum Twente voor publieke tentoonstelling.
Josien Beltman, Conservator moderne en hedendaagse kunst van het museum: “Rijksmuseum Twenthe is een encyclopedisch kunstmuseum met een verzameling die een overzicht biedt van de westerse kunstgeschiedenis vanaf de late middeleeuwen tot heden. Een van de kernen binnen de collectie van het museum is Franse schilderkunst uit de tweede helft van de 19de eeuw, zoals de schilders van de School van Barbizon en de impressionisten. Dit stilleven van Henri Fantin-Latour is een mooie aanvulling op deze deelcollectie.”
“Gemengd boeket in een hoge glazen vaas” door Henri Fantin-Latour (Grenoble, 14 januari 1836 – Buré, 25 augustus 1904) Latour was een Franse schilder en lithograaf die vooral werkzaam was in het 19e-eeuwse Parijs en behoorde tot de kunstzinnige stroming van het realisme.
Laanbomen en Landschapssnoei project Landgoed Welna. (2021)
Het project is aangevraagd om de toegankelijkheid en veiligheid te garanderen en daarnaast de landschapsbeleving voor de bezoekers van Landgoed Welna te optimaliseren. Het project bestond uit 3 delen en is in de zomer en herfst van 2021 uitgevoerd.
1. Dood hout snoeien langs Provinciale weg Epe-Nunspeet
Laanbomen snoei dood hout Provinciale weg en fietspaden Door enkele jaren droogte is divers dood takhout ontstaan in de laanbomen die aan de provinciale weg Epe Nunspeet staan. Het Landgoed Welna heeft een verplichting om dit dode hout op haar kosten te verwijderen. Welna is namelijk anders aansprakelijk voor mogelijk schade die ontstaat door vallend takhout. De Provincie heeft ons hierover geïnformeerd en op hun kosten de boom-inventarisatie uitgevoerd. Met een hoogwerker en speciale bebording en actiewagen zijn de bomen deskundig gesnoeid over een weglengte van 2500 meter. De dode bomen zijn verwijderd en afgevoerd.
De bereikbaarheid tot Landgoed Welna en de veiligheid van wandelaars, fietsers en ander verkeer is door het onderhoud van de laanbomen gewaarborgd voor de komende jaren
2. Ondergroei vlak onder bomen is verwijderd i.v.m. verkeersveiligheid
Ondergroei onder de bomen aan kant rijbaan verwijderen Door de natuurlijke opslag die is ontstaan vlak onder de te snoeien bomen en vlak aan de rijbaan is de verkeersveiligheid in het geding. Samen met het snoeien van de bomen is deze laag verwijderd. De takken en ondergroei zijn na het afzagen in de tussenstrook weggewerkt. De totale lengte is ca. 2500 meter.
3. Kantjes (bomen) snoei Langs Natuurlijke graslanden.
Landgoed Welna heeft een aantal unieke Natuur(lijke) weilandjes die worden omzoomd door oud bos. Dit oude bos (met name oud voormalig eiken hakhout) heeft om de 5-10 jaar een snoeibeurt nodig, Enerzijds voor de Landschapsbeleving en anderzijds om de bomen fysiek te verzorgen (verbeteren) De totale lengte die is uitgevoerd bedroeg ca. 1.000 meter kanten snoei.
Onderzoek Biodiversiteit Landgoed Baasdam (2021-2022)
Landgoed Baasdam heeft in haar ‘missie & visie’ mede de doelstelling geformuleerd om de biodiversiteit op het landgoed in stand te houden. De biodiversiteit staat in het algemeen onder druk en vanwege deze ontwikkeling wint de doelstelling aan waarde, ook al is het maar op een klein stukje grond in Nederland. Baasdam wil graag een maatschappelijke bijdrage leveren op het vlak van educatie over de natuur.
Op het landgoed wordt al meer dan tien jaar de mogelijkheid geboden aan scholen om speurtochten met vragen over de natuur te houden. Ook is er in het verleden een stichting opgezet samen met de Gemeente Tubbergen met als doelstelling tijdelijke kunstprojecten en natuureducatie. Deze stichting bestaat niet meer. Echter door het Project wordt er een nieuwe basis voor natuureducatie gelegd. Zowel ten aanzien van de natuur zelf als monitoring en informatiemateriaal.
Door inventarisatie van de biodiversiteit op Landgoed Baasdam kan er worden gewerkt aan het behoud of verbetering van de biodiversiteit. Concreet gaat dat om het in stand houden, verbeteren of creëren van voorwaarden voor natuurontwikkeling, waaronder biotopen. Het uitgangspunt van de inventarisatie wordt gevormd door enkele concrete vragen van de eigenaren, maar de verwachting is dat er voorstellen op andere knelpunten of richtingen uitkomen.De voorstellen ter verbetering van de biodiversiteit zullen leiden tot het plannen van concrete maatregelen. Naar verwachting zullen hier maatregelen bij zitten die voor het landgoed behoorlijke kosten met zich meebrengen. Voor dit soort kosten is het mogelijk subsidie aan te vragen bij bijvoorbeeld de SBNL. Dit fonds ondersteunt projecten op het vlak van natuur met een maatschappelijke belang. Het Project kan een belangrijke bijdrage leveren aan een goed onderbouwde subsidieaanvraag en is in 2022 afgerond. Een presentatie zal op termijn worden gepubliceerd.
Hekken en Rasters Welna (2018-2022)
Het Landgoed Welna bestaat voor het grootste deel uit uitgestrekte bossen die deel uitmaken van het Leefgebied van Wilde Varkens. Aan de randen van het Landbouwgebied richting Epe en Nunspeet is door de Provincie een wild-kerend raster geplaatst waardoor de Varkens dit gebied niet kunnen betreden. Indien dit wel gebeurd zal grote schade ontstaan aan landbouwkavels, tuinen en parken.
Het project beoogd de gedateerde hekken rondom de huizen en ingangen van landgoed Welna te vervangen door gevlochten kastanje hekwerken met dito kastanje palen. De ingangen worden voorzien van duurzaam eigen gemaakte eiken hekken. De hekken en poorten gaan minimaal 25 jaar mee en geven een verfraaiing aan de omgeving. De wilde varkens worden tegengehouden maar herten en reeën kunnen zonder schade het terrein betreden.
De nieuwe hekken zijn zodoende bevorderend voor de instandhouding van zowel de esthetisch visuele als de noodzakelijke scheiding tussen bos, paden en aanwezige bebouwing. Bovendien staan enkele rasters rondom kleine weilandjes waardoor de natuurwaarde door het niet betreden van de wilde varkens op termijn hier zal toenemen.
De uitvoering heeft in diverse termijnen plaatsgevonden 2018 t/m 2022 waarbij gebruik is gemaakt van de Zorghoutvesterij in de beginperiode.
Onderhoud houtsingels Baasdam 2022-2023
Landgoed Baasdam spant zich in voor haar bezoekers een optimaal landschapsbeleving te behouden. Hierbij spelen houtsingels een belangrijke rol. Houtwallen en houtsingels komen in heel Nederland voor en er zijn vele lokale varianten. Houtwallen en houtsingels zijn bepalend voor het kleinschalige kampenlandschap op de zandgronden zoals ook te vinden is op Baasdam. Deze lijnvormige elementen vormen een belangrijk biotoop voor aan struwelen en zomen gebonden flora en fauna in het cultuurlandschap. Ze zijn tevens van belang ter oriëntatie voor vleermuizen en als verbindingszone voor fauna.
Tenminste 75% van de oppervlakte hoort hakhout te zijn, dat wil zeggen wordt periodiek afgezet. Het moet voorkomen worden dat het een bos wordt, echter een aantal opgaande bomen zijn geen probleem zolang dit maximaal 25% van het element beslaat. Afzetten gebeurt in een cyclus van eenmaal per 6-15 jaar.
Door het project kunnen de wandelaars, vogelspotters en leerlingen van basisscholen optimaal blijven genieten van de diversiteit van de flora en fauna die kenmerkend is voor Baasdam. Het project heeft een looptijd van april 2022 tot en met voorjaar 2023.